Bulgar Bozoğlan Yatırı

Bulgar Bozoğlan Dede Hakkında
Katerina Venedikova Bulgar asıllı Türkolog. Kendisiyle bir konferansta tanıştım. Bulgarların Anadolu’da yaşadıkları dönemle ilgili çalışmalar yapan bir akademisyen. Anadolu’daki Bulgar yerleşimleri ve kültürü hakkında oldukça geniş bir çalışma yapmış. Kendisine Bulgar Bozoğlan’ı biliyor musunuz diye diye sorduğumda “evet, Karamanoğulları zamanında yaşamış Bulgar asıllı dede” dedi. “Bu bilgi hangi kaynakta var” dediğimde “Karamanoğulları’nın yazılı kaynaklarında” olduğunu söyledi. Kendisinin yazdığı bazı kitapları referans olarak gösterdi. Kendisiyle daha sonra email aracılığıyla yazıştık. Kendisinin önerdiği kitapta Bulgar Bozoğlan geçen sayfaları bir arkadaşım Türkçe’ye çevirdi.
Kitapta Bulgar Bozoğlan Dede’nin Karamanoğulları döneminde Ereğli yakınlarında yaşamış bir dede olduğu söyleniyor.
Bu bilginin yazıldığı
kitabın adı: Bilgarite v Mala Aziya ot drevnostta do nashi dni / Kadim zamanlardan günümüze kadar Küçük Asya`da Bulgarlar, Stara Zagora 1998, 490 sayfa, 16 il.
Yazarı: Katerina venedikova
Bu kitap halen Bulgaristan’da kitapçılarda satılıyor. Bir kopyası da bende var. Daha ciddi araştırma yapmak isteyen araştırmacı ve akademisyenler bu kitapta geçen kaynakları bularak daha fazla bilgiye de ulaşabilir. Katerina Venedikova’nın iletişim bilgileri de bende var. Ancak kendisine sormadan paylaşmak istemedim.
Bulgaristan’da yaşayan Türk asıllı bir arkadaşım tarafından çevirisi yapılan sayfalar facebook’ta yayınlamak için biraz fazla. Ancak ilgili birkaç paragrafı buraya koymak istiyorum.
“XII, XIV, XV ve XVI yüzyılda Karaman tarihinde anlatılan Bulgarların yaşadığı yerler ve bölgeler yazılı metinler müsaade ettiği ölçüde tam olarak tespit edilmiş, bu veriler başka kaynaklar ile de karşılaştırılmıştır.
Bütün Karaman Tarihinden belli veriler kullanılmıştır. Tarihin yazarlarından özellikle Yaricani tarihi kişiler, köyler, kaleler, yöreler ve bölgeleri anlatmıştır. Başka kaynaklar da XIII yüzyıl öncesi, XVI ve sonraki yüzyıllar Bulgarlarını anlatmaktadırlar. Tarihi anlatımlara Bulgarların XVIII. yüzyılda Eskişehir, Bursa, Afyonkarahisar, Mihalıççık, Mudanya şehirlerinde ve civar köylerinde yaşamışlardır. Yukarıda sayılan yerler Karaman tarihinde Bulgarların hareket alanlarıdır.
XX yüzyıl türkülerinde Bulgar Dağından bahsedilmeye devam edilmektedir. Dağın en yüksek tepelerinden biri Bulgar Bozoğlan tepesidir. Bu tepede Bulgar Bozoğlan Dedenin türbesi ve mağarası bulunmaktadır. Çocukları olmayan kadınlara erkek çocuk sahibi olmaları için ziyaret ettikleri bir yerdir. Bu tepenin altında Bulgar suyu platosu yer almaktadır.”